قراردادهای آتی کالا

داد و ستد ۹۲۷ قرارداد آتی زعفران در بورس کالا

در معاملات هفته گذشته بورس کالا معامله گران ۴۲۶ هزار و ۹۲۷ قرارداد آتی زعفران و یک هزار و ۷۹۱ قرارداد اختیار معامله را در مجموع به ارزشی بیش از ۵ هزار و ۵۷۹ میلیارد و ۹۹۹ میلیون ریال منعقد کردند.

به گزارش ایبِنا، در بخش معاملات هفتگی قراردادهای آتی، ارزش معاملات با انعقاد بیش از ۴۲۶ هزار قرارداد در ۷ سررسید مختلف به حدود ۵ هزار و ۵۷۹ میلیارد و ۴۱۰ میلیون ریال رسید.

همچنین معامله گران بازار آتی تعداد ۱۳۷ هزار و ۸۳۳ قرارداد زعفران نگین را برای تحویل در خردادماه سال جاری منعقد کردند و ارزشی بیش از ۱۸۱۶ میلیارد و ۱۷۹ میلیون ریال را رقم زدند. سررسید مذکور از نظر حجم و ارزش معاملات هفتگی بالاترین ارقام را به ثبت رساند.

در سررسید اردیبهشت ماه سال جاری نیز تعداد ۴۳ هزار و ۷۷۹ قرارداد آتی زعفران نگین به ارزشی بیش از ۵۵۴ میلیارد ریال منعقد شد و در سررسید تیر ماه نیز انعقاد ۲۳ هزار و ۹۲۱ قرارداد ارزشی حدود ۳۲۳ میلیارد ریال را به ثبت رساند.

در سررسید فرودین ماه نیز تعداد ۷۲۰۴ قرارداد زعفران نگین در حالی منعقد شد که ارزشی حدود ۸۸ میلیارد ریال را طی هفته گذشته رقم زد.

در جریان معاملات هفته گذشته در بورس کالا معامله گران ۲۹۳ قرارداد آتی زعفران رشته ای برای تحویل در فروردین ماه جاری منعقد کرده و ارزش ۲ میلیارد و ۶۳۳ میلیون ریالی قراردادهای آتی کالا را ثبت کردند.

زعفران رشته ای

همچنین ۱۷۹ قرارداد زعفران رشته ای برای تحویل اردیبهشت و ۴۰۱ قرارداد زعفران رشته ای برای سررسید خرداد ماه سال جاری منعقد شد که به ترتیب ارزشی حدود یک میلیارد و ۶۶۸ میلیون ریال و سه میلیارد و ۸۷۱ میلیون ریال را در پی داشت.

همچنین در جریان معاملات هفته گذشته در بازار مشتقه بورس کالا ۱۷۹۱ قرارداد اختیار معامله نیز طی ۱۴ نماد معاملاتی منعقد شد.

اختیار معامله خرید سکه

در جریان این معاملات بیشترین حجم و ارزش معاملاتی به قرارداد اختیار معامله خرید سکه سررسید اردیبهشت ۹۸ با قیمت اعمال ۴۸ میلیون ریال تعلق داشت. طی هفته گذشته در نماد مذکور ۹۲۴ قرارداد اختیار معامله خرید به ارزشی حدود ۴ میلیارد و ۷۸ میلیون ریال منعقد شد.

همچنین معامله گران تعداد ۳۳۴ قرارداد اختیار معامله خرید زعفران نگین با قیمت اعمال ۱۳۰ هزار ریال را نیز منعقد کردند که این نماد معاملاتی نیز در میان نمادهای معاملاتی قراردادهای اختیار معامله زعفران بیشترین حجم و ارزش معاملات هفتگی را به خود اختصاص داد.

راه اندازی قراردادهای آتی طلا در بورس کالا

براساس اطلاعیه مدیریت قراردادهای مشتق کالایی شرکت بورس کالای ایران قراردادهای آتی در اولین روز معاملاتی، بدون حد نوسان قیمتی، با دوره گشایش به مدت30 دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی- از ساعت 12 تا 12:30 دقیقه- آغاز و با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوسان قیمت روزانه ادامه می‌یابد.

قراردادهای آتی سکه طلا، تحویل فروردین 1392 در شرکت بورس کالای ایران از روز چهارشنبه هفته آینده - 27 دی‌ماه - راه اندازی و قابل معامله خواهد بود.

به گزارش ایلنا، براساس اطلاعیه مدیریت قراردادهای مشتق کالایی شرکت بورس کالای ایران قراردادهای آتی در اولین روز معاملاتی، بدون حد نوسان قیمتی، با دوره گشایش به مدت30 دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی- از ساعت 12 تا 12:30 دقیقه- آغاز و با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوسان قیمت روزانه ادامه می‌یابد.

قیمت پایه قرارداد آتی، همان قیمت کشف شده در حراج تک قیمتی خواهد بود که مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار خواهد گرفت. در صورت عدم انجام معامله در حراج تک قیمتی، قرارداد آتی متوقف و مجددا همین فرآیند، روز کاری بعد تکرار خواهد شد.

نگاهی به تاریخچه معاملات آتی در بورس

پیدایش قرارداد آتی به سال ۱۸۴۸ میلادی برمی‌گردد که کشاورزان برای فروش گندم تولیدی خود نیاز به بازاری داشتند که بتواند گندم را با پول نقد معامله نمایند.

معاملات آتی ( Future Contract )، معامله‌ای است که در آن فروشنده موافقت می‌کند تا محصول خود را با قیمتی توافقی و معین‌شده، در تاریخی معین، به خریدار بفروشد و تحویل نمایند.

این قرارداد، نوعی تعهد برای مبادله کالا و وجه نقد در آینده است که برای هر دو طرف بسیار سودمند است زیرا فروشنده می‌داند که پول نقد خود را دریافت خواهد کرد و خریدار نیز از قیمت کالایی که قرار است در آینده به او تحویل داده شود مطلع است.

به مرور زمان انجام این گونه معاملات رواج پیدا کرد و اگر خریداران احساس قراردادهای آتی کالا می‌کردند که به گندم نیازی ندارند، قرارداد آتی را به شخصی که به آن گندم نیاز داشت، می‌فروختند. همچنین فروشندگان نیز این امکان را داشتند که مسئولیت تحویل گندم را به فرد دیگری واگذار کنند.

در گذشته، تعیین مبلغ قراردادهای آتی، کاملاً توافقی و وابسته به میزان عرضه و تقاضای گندم در بازار بود. مثلاً اگر شرایط آب‌وهوایی، بد و عرضه گندم، نسبت به تقاضای آن کمتر بود ؛ فروشندگان مایل بودند گندم خود را با قیمت بیشتری به‌ فروش برسانند یا آن را برای خود نگه دارند ولی اگر میزان عرضه گندم نسبت به تقاضای آن بیشتر بود، قراردادهای آتی نیز از ارزش کمتری برخوردار می‌شدند.

به تدریج این نوع سرمایه‌گذاری به یک سرمایه‌گذاری پرسود تبدیل شد و انجام معاملات بسیار زیاد در قراردادهای آتی، باعث شد محصولات و کالاهای دیگر نیز، وارد بازار آتی شوند و به ‌این ترتیب، قانون و نظم خاصی بر روی روند معاملات حاکم شد.

به دنبال تمام این اتفاقات بورس CBOT نیز در سال ۱۸۴۸ میلادی در شیکاگو تشکیل شد و محلی برای انجام معاملات آتی تعیین گردید تا کالاهای معینی در آن محل، مورد معامله قرار گیرند.

قرارداد آتی در بورس ایران:

در ایران نیز اولین معامله قرارداد آتی سکه بهار آزادی، در سال ۸۷ آغاز شد و از آن زمان به ‌بعد، قراردادهای آتی روی دارایی‌های پایه‌ای (کالا یا دارایی مورد نظری که قرارداد آتی بر روی آن منتشر می‌شود) مثل سکه طلا، شمش طلا، زیره سبز، کنجاله سویا، مفتول مس، کاتد مس و… انجام می‌شود.

انواع قراردادهای آتی:

قراردادهای آتی به دو دسته

1.قرارداد آتی کالا

2. قرارداد آتی مالی

دارایی پایه قراردادهای آتی کالا؛ فلزات، مواد نفتی و محصولات کشاورزی‌ و دارایی پایه قراردادهای آتی مالی؛ سهام، ارز و اوراق قرضه است.

ویژگی‌های قراردادهای آتی:

1. استاندارد بودن مشخصات قرارداد و تعیین آن توسط سازمان بورس:

این قراردادها، دارای قوانین و استانداردهای مشخصی‌اند که توسط سازمان بورس تعیین شده و همچنین روی اجرای آن نظارت صورت می‌گیرد.

2. شفافیت قیمت معاملات:

به دلیل اینکه معاملات توسط سامانه الکترونیکی و طبق اصول انجام می‌شود، احتمال رانت و… کاهش یافته و تنها اولویت موجود در معاملات، بر اساس قیمت پیشنهادی و زمان ثبت سفارش است.

3. وجود وجه تضمین و کاهش ریسک به قراردادهای آتی کالا واسطه آن:

به منظور جلوگیری از ضایع شدن حقوق طرفین معامله و انجام قراردادهای آتی کالا اصولی قرارداد، مبلغی به عنوان وجه تضمین، به اتاق پایاپای پرداخت می‌شود.

4. نقدشوندگی بالای قراردادهای آتی و امکان فروش و انتقال سریع قرارداد:

این امکان وجود دارد که دارنده اسناد قرارداد آتی بدون داشتن کالای مورد نظر، اسناد قرارداد را بفروشد و قرارداد را به شخص دیگری منتقل نماید.

5. انعطاف‌پذیری کم، به علت تعیین شدن تمام استانداردها توسط سازمان بورس:

چون اصول و قوانین قراردادهای آتی توسط سازمان بورس تعیین می‌گردد لذا معامله‌گران بایستی قراردادهای آتی کالا خود را با این اصول تطبیق دهند.

6. هزینه بسیار کم معاملات آتی نسبت معاملات نقدی:

انجام این نوع معاملات هزینه کمتری دارد. همچنین هزینه نگهداری، استهلاک، تعمیرات و… نیز در قراردادهای آتی کاهش می‌یابد.

7. امکان استفاده از اهرم مالی در قراردادهای آتی:

اهرم مالی به‌گونه‌ای، یک ضریب افزایشی‌ست که سرمایه‌گذار می‌تواند با مبلغی اندک، چندین برابر مبلغ سرمایه‌گذاری‌اش سود یا زیان کند. لذا همانطور که می‌تواند سودآور باشد، ریسک زیان را نیز افزایش می‌دهد.