حساب مارجین

تفاوت حساب ساده نقدی و مارجین دار

حساب‌های معاملاتی انواع مختلفی دارند. اگر حساب مارجین در بازارهای مالی فعالیت دارید حتماً با یکی از دو حساب نقدی یا مارجین دار کار می‌کنید. این دو حساب تفاوت ساده‌ای با یکدیگر دارند و بر قدرت خرید و فروش معامله‌گر هم تأثیر می‌گذارند. در این مقاله می‌خواهیم با تفاوت این دو نوع حساب و قدرت خریدی که در اختیار معامله‌گر قرار می‌دهند آشنا شویم.

قدرت خرید

قدرت خرید، پولی است که سرمایه‌گذار یا معامله‌گر برای خرید اوراق بهادار، سهام، ارز و.. وارد بازار کرده و می‌تواند با آن خرید انجام دهد. در حساب‌های نقدی، موجودی حساب نشانگر همان قدرت خرید (معامله) مشتری است. اما در حساب‌های اعتباری که اهرم یا اعتبار به موجودی حساب تعلق می‌گیرد، قدرت خرید جور دیگری محاسبه می‌شود. در حساب‌های مارجین دار، کل پول نقدی که در حساب کارگزاری نگهداری شده به علاوه کل فری مارجین (Free Margin) نشانگر قدرت خرید یا معامله مشتری است.

قدرت خرید چگونه کار می‌کند؟

قدرت خرید (buying power) می‌تواند با توجه به زمینه یا صنعت مورد استفاده، معنای دیگری به خود بگیرد. اما در امور مالی، قدرت خرید همان مقدار پولی است که سرمایه‌گذاران برای خرید اوراق بهادار در یک حساب اهرمی در اختیار دارند. این نوع حساب به عنوان مارجین اکانت (margin account) شناخته می‌شود. زیرا معامله گران بر اساس مقدار پول نقد نگهداری شده در حساب کارگزاری خود اعتبار دریافت می‌کنند.

میزان مارجین یا اعتباری که کارگزاری (بروکر) می‌تواند به مشتریان خود ارائه دهد به پارامترهای ریسک شرکت و مشتریان بستگی دارد. مارجین اکانت ها حداقل اعتباری به اندازه دو برابر موجودی حساب به مشتریان قدرت خرید می‌دهند. اما برخی از مارجین اکانت های فارکس قدرت خرید با اهرم‌های بالاتر مثل یک به صد را هم می‌دهند. یعنی قدرت خرید مارجین اکانت ها تا صد برابر موجودی اولیه هم می‌رسد.

اگر کارگزاری اهرم بالایی به معامله‌گر ارائه بدهد، بازپس‌گیری این اعتبار دشوار خواهد بود. به عبارت دیگر، اهرم معاملاتی به تریدر این امکان را می‌دهد تا با استفاده از قدرت خرید بیشتر، سود بیشتری کسب کند اما هم چنین خطر تسویه اعتبار یا اهرم دریافت شده را هم افزایش می‌دهد. برای یک حساب نقدی (cash account)، قدرت خرید معامله‌گر برابر با مقدار موجودی در حساب خواهد بود. به عنوان مثال، اگر موجودی یک حساب نقدی ۱۰ هزار دلار باشد، قدرت خرید معامله‌گر همان ۱۰ هزار دلار است.

اما فرض کنید موجودی مارجین اکانتی صد هزار دلار است و سرمایه‌گذار می‌خواهد سهام شرکت اپل را خریداری کند. حداقل موجودی مورد نیاز برای ورود به معامله خرید حساب مارجین ۵۰ درصد از موجودی مارجین اکانت است. برای محاسبه کل قدرت خرید، مقدار وجه نقد موجود در حساب کارگزاری را بر درصد مارجین تقسیم می‌کنیم:
۱۰۰۰۰۰$ / ۵۰% = ۲۰۰۰۰۰$

در نتیجه سرمایه‌گذار می‌تواند تا سقف ۲۰۰ هزار دلار سهام اپل خریداری کند. همان‌طور که گفته شد، ارزش مارجین اکانت با ارزش اوراق بهادار نگهداری شده تغییر می‌کند. هرچه سرمایه‌گذار به محدودیت‌های مارجین نزدیک شود، شانس بیشتری برای دریافت کال مارجین خواهد داشت. کال مارجین (Call Margin) همان اخطار کارگزار به معامله‌گر یا سرمایه‌گذار است. در واقع کارگزار به مشتری خود اطلاع می‌دهد که موجودی حساب کاهش یافته و دیگر مشتری نمی‌تواند از اعتبار اعطا شده استفاده کند. به همین دلیل مشتری مجبور است یا معاملات باز را ببندد و یا برای باز نگه داشتن معاملات، حساب خود را شارژ کند.

مارجین کال (margin call)

همانطور که بخش‌های قبلی گفته شد عملا میزان مارجین پرداخت شده به بروکر به عنوان وجه تضمینی به کار می‌رود تا مشتری هیچ گاه بیشتر از سرمایه اولیه زیان نکند. در معاملات زیان ده هر گاه میزان زیان مشتری به حد مرزی برسد بروکر معامله مشتری را به‌طور خودکار بسته و میزان مارجین پرداخت شده قبلی بابت آن معامله را به حساب باز می‌گرداند. در اکثر بروکر‌ها این حد مرزی رسیدن margin level به عدد ۲۰ در صد است. مارجین لول از نسبت تقسیم equity به margin به دست می‌آید.

همانطور که بخش‌های قبلی گفته شد عملا میزان مارجین پرداخت شده به بروکر به عنوان وجه تضمینی به کار می‌رود تا مشتری هیچ گاه بیشتر از سرمایه اولیه زیان نکند. در معاملات زیان ده هر گاه میزان زیان مشتری به حد مرزی برسد بروکر معامله مشتری را به‌طور خودکار بسته و میزان مارجین پرداخت شده قبلی بابت آن معامله را به حساب باز می‌گرداند. در اکثر بروکر‌ها این حد مرزی رسیدن margin level به عدد ۲۰ در صد است. مارجین لول از نسبت تقسیم equity به margin به دست می‌آید. سواپ (swap)

روشن است که ما طی معاملات تجاری در بازار فارکس، ارز‌های رایج کشور‌های مختلف با نرخ‌های بهره متفاوت را باهم جابه‌جا می‌کنیم. در معامله buy aud/usd ارز رایج کشور استرالیا حساب مارجین که دارای نرخ بهره بانکی سالانه ۳‌درصد است را می‌گیریم و در ازای آن ارز رایج ایالات متحده که دارای نرخ بهره بانکی سالانه ۲۵/۰‌درصد است می‌دهیم. خوب در این حالت اگر معامله را تا یک سال آینده نگه داریم ۲.۷۵‌درصد بهره سالانه بانکی به ما تعلق‌گرفته و به حساب ما اضافه خواهد شد(که در صورت معامله sell این میزان از حساب ما کسر می‌شد).

بانک‌ها و بروکر‌ها برای تسویه حساب روزانه معاملات خود میزان بهره یک روز را (در این مثال ۷۵/۲‌درصد/ ۳۶۵) محاسبه و از حساب مشتری کسر یا به آن اضافه می‌کنند. پس در حقیقت اگر ما یک پوزیشن باز داشته باشیم و ساعت به وقت بروکر از ۱۲ نیمه شب بگذرد میزان نرخ بهره شبانه (swap) از حساب ما کسر یا به آن اضافه می‌شود.

قابل ذکر است به دلیل حساسیت ایرانی‌ها و مسلمانان به مسائل مذهبی و شرعی که در آن بهره امری مذموم شمرده شده است، اغلب بروکرهای طرف قرارداد با مسلمانان این امکان را فراهم ساخته‌اند تا حساب‌های بدون نرخ بهره شبانه (free swap) به معامله‌گران ایرانی و مسلمانان ارائه داده تا از این طریق بازار گسترده معامله‌گران خاورمیانه را از دست ندهند.

در پایان این بخش نماد تجاری برخی از ارز‌های رایج دنیا را می‌بینید: یورو اروپا EUR،‌دلار آمریکا USD ،ین ژاپن JPY، حساب مارجین ‌دلار کانادا CAD،‌دلار استرالیا AUD،‌دلار نیوزلند NZD، پوند انگلستان GBP، فرانک سوئیس CHF.

کال مارجین چیست؟ نحوه خروج از کال مارجین

با توجه به مکانیسم بازارهای مالی احتمال متضرر شدن در پیش بینی های نادرست بسیار زیاد است. در صورت ایجاد خسارت های زیاد گاهی فعالان بازارسرمایه در وضعیت کال مارجین قرار میگیرند. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با این اصطلاح آشنا کنیم و نحوه خروج از این وضعیت را به شما آموزش دهیم.

منظور از حساب معاملاتی چیست؟

سرمایه گذار قبل از خرید یا فروش باید حساب معماملاتی خود را شارژ کند. شیوه عمل در بازار مالی به این صورت است خریدار یا فروشنده قبل از انجام هر معامله ای باید وجهی را برای تضمین در حساب معاملاتی خود قرار دهند. این وجه تضمینی بعد از معامله بلوکه میشود و پس از آن وضعیت حساب معاملاتی به سه شکل خواهد بود.

کال مارجین چیست؟

هر زماني که حساب شما در نزد کارگزار از اندازه وجه تضمینی در نظر گرفته شده کمتر باشد، کارگزار شما تمام يا بخشي از معاملات شما را مي بندد. اين امر از منفي شدن حساب شما حتي در يک بازار بسيار پر نوسان و سريع جلوگيري مي کند. کاهش این میزان معمولا 70درصد کمتر از وجه تضمین است و معمولا کارگزار به شما زمان میدهد تا در طی یک روز حساب خود را افزایش دهید.در غیر اینصورت موقعیت های معاملاتی شما در ضرر می‌باشند توسط کارگزار بسته خواهد شد.

دلایل کال مارجین

1-نگه حساب مارجین داشتن معاملات ناموفق و درنهایت از بین رفتن وجه تضمینی شما

2-استفاده بیش از حد اهرم در حساب تجاری

راه خروج از کال مارجین

1-واریز وجه برای رفع کسری حساب معاملاتی: فردی که کال مارجین می‌شود، موجودی حسابش به کمتر از حداقل وجه تضمین رسیده است. وی باید موجودی حساب عملیاتی خود را به ازای هر موقعیت، به وجه تضمین اولیه برساند.

2-بستن موقعیت های باز معاملاتی: اگر فرد کال مارجین شده، نخواهد و یا نتواند، وجه لازم برای خروج از وضعیت کال مارجین را تا مهلت تعیین‌شده توسط کارگزاری، واریز نماید، می‌بایست به تعداد لازم، موقعیت‌های خود را ببندد. به نحوی که به ازای هر موقعیت باز، یک وجه تضمین اولیه ( نه حداقل وجه تضمین) در حساب وی موجودی باشد.